|
Tips voor de opstelling van
Tops
De ideale plek voor de plaatsing van een top is redelijk eenvoudig te
bepalen.
Een topje moet voldoende hoog staan zodat door iedere luisteraar
"oogcontact" ermee kan worden gemaakt;
de midden en hoge tonen, die erg belangrijk zijn voor detail en
verstaanbaarheid, worden namelijk gericht afgestraald naar voren, zoals
licht uit een breed stralende schijnwerper. Tevens worden deze
middentonen en vooral de hoge tonen erg snel geblokkeerd of
geabsorbeerd door mensen of dingen die in de weg staan. Een redelijk
hoge opstelling van de box is dus noodzakelijk.
Hoog ophangen dus, maar voldoende ver de zaal in zodat geen microfoons
worden aangestraald.
De boxen een beetje binnenwaarts en naar beneden richten vermindert
wandreflecties en zorgt voor een betere dekking vlak voor het podium.
Een hoge montage zorgt voor vergroting van afstand met de eerste
luisteraars, zodat de geluidsdrukverschillen door de gehele
zaal verkleind worden.
Akoestische koppeling:
Indien meerdere tops dicht bij elkaar worden geplaatst geeft dit in
bijna alle gevallen ongewenste bijwerkingen. De lagere midfrequenties
zullen flink versterkt worden door de onderlinge koppeling. Voor de
hoge tonen echter gaat de vlieger niet op omdat door de zeer korte
golflengte fasefouten door looptijdverschillen ontstaan, met als gevolg
destructieve interferentie. M.a.w., de energie uit beide tops blust
elkaar deels uit, zodat beperkte winst wordt geboekt qua luidheid. Wel
krijgt het hoog een onrustig frequentieverloop omdat de be�nvloeding
zeer frequentieafhankelijk is.
Samengevat: De combinatie heeft de neiging om "mottig" te gaan klinken
en is een stuk minder feedbackvriendelijk, vanwege het grillige verloop
in het hoog.
(Iets soortgelijks gebeurt overigens ook wanneer een topje te dicht
naast een harde wand hangt en te weinig van de wand is weggedraaid)
Het vreemde is dat deze werkwijze nog steeds veel wordt toegepast, met
alle vervelende gevolgen van dien.
Zelfs in sommige line-array systemen -die volstrekt vrij pretenderen te
zijn van dit euvel- hoor je soortgelijke effecten.
Simpelweg een gevolg van onvolmaakte onderlinge koppeling van de
gebruikte drivers.
Dat een hele groep line-array producten niet vrij KAN zijn van dit
probleem laten we maar even terzijde; het zou te ver voeren om hierover
in detail te treden.
Wil Hofman
Hofman Pro Audio
|
